Sampler pur sang

Martine Spanjers
Zaaloverzicht PURPLE BRAIN - OBJECTS IN MIRROR MAY BE CLOSER THAN THEY APPEAR (foto: Thijs de Lange)

In 21rozendaal in Enschede was eerder de omringende wijk Roombeek het speelveld voor projecten van gerenommeerde kunstenaars. De nieuwe curator Nanda Janssen presenteert nu een solo van de Franse kunstenaar Bruno Peinado (1970). Een niet voor de hand liggende keuze en bovendien de introductie van Peinado in Nederland.

De felle kleuren en optimistische humor van Peinado contrasteren als beeld prachtig met de nog zichtbare sporen in 21rozendaal van de heftige vuurwerkramp uit 2000. Op de grond zijn twee enorme paarse vinyls in de vorm van een hersenhelft geplakt. Deze verbinden de twee grote ruimtes in 21rozendaal en functioneren als platte sokkel voor verschillende objecten en installaties. In een enigszins verborgen en smalle ruimte, waar je alleen gebukt binnenkomt, zijn kleine tekeningen te zien.

Bruno Peinado voegt vrijelijk beelden uit verschillende culturen en tijden bij elkaar; van gothic tot minimalisme en van surfcultuur tot stripachtige figuren met disco. Een levensgrote banaan protesteert voor (of tegen?) appels, zes surfplanken hebben een hamer en zaag als vin en een opgeblazen puzzelkubus is uit elkaar gevallen in afzonderlijke blokken. Aan de muur en op de grond staan verschillende rechthoekige metalen vormen, strak gespoten in een felle kleur en met op één plek een fikse, opzettelijk aangebrachte beschadiging.

Peinado is een sampler pur sang. Niets van wat hij gebruikt is nieuw, alleen de combinaties die hij maakt leiden tot nieuwe betekenissen. Zijn werk is een oneindige mix van bestaande objecten, (politieke) symbolen, materialen, beelden en taal. Opvallende elementen zijn de in spiegelbeeld afgedrukte teksten en de strakke afwerking van vrijwel alle kunstwerken. Peinado legt met zijn overdaad aan ingrediënten geen eenduidige betekenis op. Het hierin schuilende gevaar van vrijblijvendheid pareert hij door een zorgvuldige keuze en afwerking van zijn objecten in combinatie met humor. Daarmee weet Peinado je op bijna slinkse wijze te intrigeren en je te verleiden tot nauwkeurige observaties.

De kleurige beeldtaal van Peinado roept associaties op met Pop-art en met de in Frankrijk zeer populaire stripverhalen. In dat laatste ligt misschien ook meteen een oorzaak voor de onbekendheid van Peinado in Nederland. In Frankrijk worden striptekenaars gezien als kunstenaars en betrokken bij literaire publicaties en theaterproducties. In Nederland staat de waardering voor dit genre nog in de kinderschoenen. Het Fonds BKVB kent sinds kort een ‘intendant strips’ en reikt vanaf 2010 de Marten Toonderprijs uit. Het werk van Peinado loopt in Nederland door de gebruikte beeldtaal het risico snel in de categorie ‘onbeduidend en weinig diepgang’ te worden geplaatst. Ten onrechte, want het werk is uitgesproken actueel. Het speelt met begrippen als copyright en originaliteit. Nog meer verwijst het werk van Peinado naar de hedendaagse samenleving waarin culturen niet meer worden afgebakend door (geografische) grenzen, maar waarin men voortdurend leentjebuur speelt om de eigen cultuur vorm te geven. Zonder een zware moralistische boodschap en een ondoordringbaar theoretisch kader snijdt Peinado op een luchtige manier actuele onderwerpen aan. Hij doet suggesties voor betekenissen en verbanden, maar laat het verder aan de kijker over om hierin zijn eigen weg te vinden. De tentoonstelling van Peinado is een frisse keuze op een beladen plek. Geëngageerd en met een open blik naar de wereld buiten deze locatie. Gelukkig, er mag weer gelachen worden in Enschede!

Purple Brain. Objects In Mirror May Be Closer Than They Appear
Bruno Peinado
17 mei t/m 13 september 2009

21rozendaal
Het Rozendaal 21, Enschede

Zaaloverzicht PURPLE BRAIN - OBJECTS IN MIRROR MAY BE CLOSER THAN THEY APPEAR (foto: Thijs de Lange)
Zaaloverzicht PURPLE BRAIN - OBJECTS IN MIRROR MAY BE CLOSER THAN THEY APPEAR (foto: Thijs de Lange)