‘Kijk, zo maak ik ze’, zegt Dico Kruijsse (1988), en hij plaatst twee glasplaatjes verticaal op een piepschuimen beschermstukje. Houten plankjes heeft hij op twee derde doorgezaagd zodat ze de goede maat hebben voor de zijkanten. Op tafel staat een klein doosje met een vulling van stukjes hout, plastic en papier. Het is vrijdagavond en Kruijsse heeft zojuist zijn werk geïnstalleerd in galerie De Aanschouw, Rotterdams kleinste galerie die bestaat uit niet meer dan een vitrinekast van 127 x 67 cm, ingebouwd in de pui van café De Schouw. Aan een tafel in het voormalige journalistencafé demonstreert de kunstenaar hoe hij van twee goedkope, frameloze fotolijstjes, die hij bij Blokker heeft gekocht, een soort doosje kan maken. Het papiertje en cellofaan van de verpakking gaan samen met de afgezaagde stukjes hout in het doosje. Het tweede piepschuimen beschermstukje sluit het kleine terrarium af. ‘Vooraf had ik berekend dat er precies veertig in het raam van De Aanschouw passen, maar ik ben blij dat het klopt’, aldus de kunstenaar.

In De Aanschouw vullen veertig doorzichtige doosjes de beperkte ruimte in de galerie. Kruijsse sluit het raam, curator Frank Taal houdt een korte toespraak en een nieuwe expositie is een feit. Het cellofaan glinstert prachtig in het neonlicht. Niet dat het werk primair bedoeld is om op zijn esthetische kwaliteiten te worden beoordeeld. Het is eerder het soort kunst dat de toeschouwer op een grappige manier verrast, het gevoel oproept dat een object precies past in een ruimte waar het niet voor bedoeld is. ‘Toen ik voor het eerst zo’n doosje maakte kreeg ik het gevoel dat ik iets had ontdekt’, vertelt Kruijsse, ‘dat ik een bepaalde verhouding had gevonden tussen objecten die niets met elkaar te maken hebben.’ De jonge, pas aan de Willem de Kooning Academie afgestudeerde kunstenaar vertelt gedreven over zijn fascinatie voor het zoeken naar niet ontdekte kwaliteiten van alledaagse materialen. Zo bouwde hij eerder ruimtelijke installaties met pallets, vergieten, teilen en timmerhout. Ook deed hij onderzoek naar net niet kloppende parallellogrammen van uitgevouwen wc-rolletjes.

Het werk van Kruijsse straalt een humor en onbevangenheid uit die doet denken aan het bekende gedicht Pluk de dag van Cees Buddingh. Hierin komt de hoofdpersoon er tot zijn vreugde achter dat het deksel van een middelgroot potje marmite precies past op een klein potje Heinz sandwich spread. Het is het soort humor dat Wim T. Schippers in zijn installaties weet over te brengen en hetzelfde enthousiasme voor verhoudingen als Joep van Lieshout liet zien in zijn vroege werk uit de jaren tachtig. Van Lieshout toonde dat een uitgevouwen vuilniszak precies even groot is als twee stoeptegels en dat zes stoeptegels precies hetzelfde oppervlak hebben als twaalf bierkratjes. Wanneer Kruijsse over zijn werk spreekt blijkt dat zijn kunst meer is dan een visuele grap, maar dat het echt iets zegt over hoe hij naar de wereld en de dingen om hem heen kijkt. Hij toont met het plaatsen van dit werk, voorlopig nog zonder titel, in ieder geval lef. Eén van zijn docenten vond dat hij niet zozeer ‘kunstwerken’ maakt, maar vooral ‘werk’.

Sinds 2001 opent in De Aanschouw elke week een nieuwe expositie, van telkens een nieuwe kunstenaar. Daartussen bevinden zich veel nieuwe talenten als Dico Kruijsse, maar ook bekende namen waaronder dit jaar nog Klaas Gubbels, Phil Bloom, Geert Jan Jansen en Rob Scholte. Het tentoongestelde werk is uiteraard afwisselend, van schilderijen en foto’s tot bewegende installaties en architectonische ingrepen. Bijna altijd maakt een kunstenaar iets nieuws voor De Aanschouw. Een bijzonder terugkerend werk in de galerie is het doek waar inmiddels zeventig kunstenaars een schilderij op hebben gemaakt door over het werk van de voorganger heen te schilderen. Het doek waar Daan den Houter in 2002 mee begon wordt om de zes weken geëxposeerd, en heeft inmiddels een indrukwekkend reliëf en een even indrukwekkend gewicht.