Remco Torenbosch bij Aschenbach & Hofland

Gerben Willers
Remco Torenbosch, 3, 5, 7, 11, 16, 17, 18, 19, 2008-2009 (foto: Gerben Willers)

In de beursstand van Aschenbach & Hofland staan acht blokken van divers plaatmateriaal opgesteld. De volumes zijn zeker niet monumentaal, maar vallen ook niet weg. Op een natuurlijke manier neemt de installatie van de acht afzonderlijke sculpturen 3, 5, 7, 11, 16, 17, 18 en 19 (gemaakt in 2008 en 2009) van Remco Torenbosch bezit van de ruimte. Zonder zich op te dringen zetten de minimale vormen zich in het geheugen vast.

De opdracht voor 3, 5, 7, 11, 16, 17, 18 en 19 gaf Torenbosch mondeling aan constructiebedrijven en timmerfabrieken. Er werden geen exacte maten opgegeven waardoor de uitkomst steeds anders was. Dit gegeven stelt volgens Torenbosch vragen bij auteurschap, creatief potentieel en de authenticiteit van het kunstwerk. Het tastbare resultaat lijkt zo in de buurt te komen van een Platonisch idee van de geometrische vorm.

De uitvoering van de sculpturen spreekt deze lezing van de werken weer tegen omdat er een spel ontstaat tussen deel en geheel. De werken lijken hun stoffelijke verschijning niet van zich af te kunnen schudden. Bij gedetailleerde bestudering valt het oog op zaagsneden en onafgewerkte hoeken. De gekartelde randen van de broze gipsplaten blijven zichtbaar en het MDF behoudt een warme uitstraling. Anderzijds zijn deze details niet bijster interessant en dwingen ze de toeschouwer om de vorm als geheel te willen zien. Zo wordt er afstand tussen het werk en de toeschouwer gecreëerd. Het maakt de installatie tegelijk kwetsbaar en afstandelijk.

Dit steeds schakelende perspectief van de toeschouwer vormt een nieuwe ontwikkeling in het oeuvre van Torenbosch. Eerder maakte hij een diamantvorm van zwartgeverfde balken en tl-buizen (All, 2008). Het geheel werd bijeengehouden door tiewraps. Door het felle licht en het ontbreken van diversiteit binnen de afzonderlijke details van het werk was afstandelijkheid vanzelfsprekend. Daarbij lag bij All de nadruk ook op het idee van de symbolische vorm: de diamant is tevens symbool van rijkdom en macht.

De sculpturen maken deel uit van een project dat Torenbosch in principe tot in het oneindige zou kunnen doorvoeren. Zelf geeft hij aan geïnteresseerd te zijn in ontwikkelingen in de communicatie tussen hem en zijn uitvoerders. Dat lijkt helaas ten koste te gaan van de symbolische beladenheid dat veel van zijn eerdere werk domineerde. Zoals ook toen hij met tl-lichten EVERYTHING schreef op de muren van NP3 in Groningen.Zijn onderzoek naar authenticiteit en reproduceerbaarheid resulteert in een subtielere vorm met een dunne scheidslijn tussen kwetsbaarheid en afstandelijkheid. Deze formele kwaliteiten zijn bij Torenbosch interessanter dan zijn onderzoek naar auteurschap.

De tiende editie van Art Rotterdam vindt plaats van 5 tot en met 8 februari 2009.