Starhawk! Her true and magical self

Dyveke Rood

In Bak, basis voor actuele kunst is op dit moment te zien: Starhawk! De musical, een nieuw project van Maria Pask. De musical, die eigenlijk een video is, is in een kort tijdsbestek gemaakt door Maria Pask met haar studenten van de kunstacademie Den Bosch. Het script is gebaseerd op een feitelijk bestaande persoon genaamd ‘Starhawk’, een in San Francisco woonachtige activiste. Op de gang laat een computerscherm zien hoe de echte Starhawk zichzelf introduceert als iemand die actief is in de pagan goddess traditie, een veteraan in de progressieve bewegingen (sinds de Vietnam oorlog) waarbij ze de creatieve kracht van het spiritualisme inzet ten goede van politiek activisme. De Pagan religie, zo zegt de nieuwsbrief van Bak, bestaat uit een netwerk van mensen die activisme combineren met earth-based spiritualiteit en healing. Ze is binnen deze beweging een leidende figuur geweest die vele boeken heeft geschreven, de wereld heeft rondgereisd om trainingen, lessen in magie en workshops te geven. De studenten van de Hogeschool van Den Bosch hebben alle vrijheid gekregen om het script te interpreteren zoals zij dat willen. In een zeer korte tijd en met nauwelijks verschil tussen de repetities en de opnames is de ‘musical’ neergezet.

De video bestaat uit vier aktes Beginning, Direction, Teaching en Witness.

Het verhaal in het kort gaat over een groep mensen die bij elkaar komen en discussiëren over de woede die ze in zich hebben tegen al het onrecht in de wereld. Ze spreken over actie en protest, over hun idealen. Een persoon (Starhawk, blijkt later) roept de groep op om zichzelf ‘heksen’ te noemen als politieke en spirituele keuze. Er worden spirituele dansen gedaan en magische rituelen uitgevoerd, waarna Starhawk herboren wordt als haar true and magical self en zich ontpopt als de leader of the pack. Onder haar leiding ondergaan ze een nonviolent action training, die ze kunnen inzetten bij confrontaties met de politie (deze worden overigens geïllustreerd met verkeersborden met de tekst: destruction ahead, dead end, activists on their way en aaaaaargh police charge). In de gevangenis vecht Starhawk tegen haar eigen autoriteit die ze heeft in de groep, maar uiteindelijk komt het allemaal goed, in een finale met dans, muziek, geitjes en gelukkige mensen.

Het is echter heel lastig de verhaallijn te ontdekken. Op het eerste gezicht zie je jonge mensen een dansje doen of een liedje zingen. Het zijn allemaal erg losse scènes waarin de teksten soms moeilijk te verstaan zijn. Soms stelt een scène een soort magische seance voor, maar daardoor verliest de verbeelding van het verhaal het. Op zich is dat niet zo erg, ware het niet dat het daardoor moeilijker wordt er langer dan 10 á 15 minuten naar te kijken. Pas wanneer je echt je best doet te ontdekken waar het over gaat, en de volle 75 minuten uitzit, komt het verhaal van Starhawk boven. Op de gang van het gebouw van Bak ligt het script dat je als bezoeker in kan zien. Het staat vol met meditatie-oefeningen, suggesties en scènes die niet voorkomen in de video. Hierdoor krijg je meer inzicht in wat de studenten eigenlijk proberen uit te beelden. Het gevolg van de korte voorbereiding en de vrije interpretatie door de studenten is dat er een grote afstand ontstaat tussen de inhoud van het verhaal, de idealen waar Starhawk voor staat, en de uitvoering.

Wat voornamelijk wordt geregistreerd is de worsteling van de studenten die aan een overvol script en de geschiedenis van Starhawk uiting moeten geven, de klungelig- en onhandigheid van de poging om te gaan met dit verhaal, het trachten uit te beelden van het verhaal van zo een excentrieke groep mensen.

Genadeloos registreert Pask hoe de studenten soms hun tekst vergeten of tegen elkaar opbotsen, struikelen over hun woorden, of in de lach schieten. Het gaat er niet alleen om het verhaal over te brengen, maar om wat er gebeurt, hoe er gereageerd wordt op het moeten verbeelden van dit verhaal. Als toeschouwer voel je je gegeneerd, maar is het ook erg grappig om te zien hoe door de studenten wordt gezongen I want to be me, bijeenkomsten worden nagebootst zoals de women’s consciousness raising meeting, van de Women’s Liberation Movement en de eco-feminist group genaamd The Rainbow Ladies.

Door de lengte en de presentatiewijze blijft deze spanning tussen uitvoering en verhaal echter zwak; het verhaal van Starhawk komt te traag en moeizaam over en daardoor ligt de nadruk voornamelijk op de uitvoering. Een echte live musical zou veel spannender geweest zijn om te aanschouwen.

STARHAWK! DE MUSICAL, tm 17 mei

Bak, basis voor actuele kuns, Lange Nieuwstaat 4, Utrecht, open wo tm za 12-17, zo 13-17