Knitted Landscape: Een toevallige ontmoeting met een gebreide paddestoel

Fleur Duivis
Huize Ekeby, Voorst

Had ik maar de trein genomen. Dat had irritatie gescheeld om allereerst de tentoonstellingsruimte en vervolgens een parkeerplek te vinden. Het Kunstenlab ligt op loopafstand van station Deventer, bovendien worden de treinreizigers getrakteerd op een gebreide bewegwijzering naar de expositie ‘Knitted Landscape’. Gelukkig kon ik nog een gebreide zonnebloem die aan een regenpijp was gebonden meepikken.

De kunstenaars Evelien Verkerk en Jan ter Heide tonen een selectie van gebreide objecten die zich (zoals de titel laat raden) ergens in een landschap bevinden. De objecten – veelal tulpen, paddestoelen en stenen met een handgemaakt omhulsel – lijken vaak op kleur geselecteerd: de breisels contrasteren met de natuurlijke omgeving. Op een aan de Ierse kust genomen foto, ligt bijvoorbeeld een steen met een mintgroen jasje die fel afsteekt bij de eindeloze hoeveelheid terra-rode en -bruine stenen die hem omringen.

In het Kunstenlab wordt boven een vijver met gebreide waterplanten een diapresentatie getoond, hieruit blijkt dat deze gebreide objecten overal op de aardbol terug te vinden zijn: van Thailand tot Italië. Als we de foto’s op www.werkvanterheideverkerk.nl mogen geloven, dan gaan de kunstenaars al k.i.p.-pend door het leven: ‘knitting in public’ is voor hen de manier om zich voortdurend aan hun ‘work in progress’ te kunnen wijden. Wellicht gaan zij tijdens hun reizen op zoek naar de juiste locatie voor die ene tulp of paddestoel. Veel aannemelijker is het dat zij zich door de natuur laten inspireren en komen tot andere onderwerpen. Zo zijn in Toscane geelgroene olijven terug te vinden, die in ons koude kikkerlandje maar zouden misstaan.

‘Knitted Landscape’ is een subtiel commentaar op het haastige leven van tegenwoordig. Zoals de donkergroene boom die in de zaal boven de hoofden van de bezoekers omhoog rijst, waarvan de kruin overgaat in een felgroen en het woord ‘help’ uitdrukt. Pas na het lezen van deze minimale roep om hulp valt op dat alle bladeren naar beneden hangen en de wortels werkeloos uitgespreid liggen op de vloer.

Het publiek wordt gestimuleerd een bijdrage te leveren door ook een floraal object of een jasje voor een steen te breien. Aan de receptie zijn patronen verkrijgbaar en in de zaal is een hoek ingericht, die is voorzien van breipennen en garens. Al velen hebben gehoor gegeven aan deze oproep van Verkerk en Ter Heide, het resultaat hiervan is te zien op www.knittedlandscape.com.

Voor Verkerk en Ter Heide – die sinds 1994 als kunstenaarsduo opereren – zijn ambacht en handwerk terugkerende gegevens bij diverse installaties en projecten. Dat betekent niet dat Verkerk en Ter Heide eenvoudigweg als textielkunstenaars te typeren zijn, omdat met name bij ‘Knitted Landscape’ fotografie – zowel inhoudelijk als visueel – een essentiële rol speelt. Het is enerzijds hét middel om hun mondiale boodschap van verstilling te verkondigen. Anderzijds is het een poëtische weergave van hun ingreep in het landschap.

Toch komen hun breisels in de buitenlucht het meest tot hun recht. Daar voegen zij een vervreemdend element toe aan een bestaand landschap. De toevallige ontmoeting met een gebreid object vormt een poging tot verwondering. Het is een kleine geste, zoals een onverwacht cadeautje dat op je pad komt.

Knitted Landscape
Evelien Verkerk en Jan ter Heide
t/m 21 oktober 2007

Kunstenlab
Laboratoriumplein 1, Deventer
www.kunstenlab.nl
www.knittedlandscape.com

Vilnius, Litouwen
Inishbofin, Ierland