Kunst met het landschap als onderwerp heeft nooit alleen het landschap als onderwerp. Want voor mensen en zeker voor kunstenaars biedthet aanzicht van de natuur een vat vol betekenissen. Contemplatie, eenzaamheid, goddelijkheid, groei, bloei, dood en leven – het is er allemaal in te vinden. Allemaal mooie dingen, want natuur is voor de mensen iets goeds. Heilzaam voor lichaam en geest, een bron van medicijnen, een kostbare schat die beschermd moet worden.

De foto’s van de Oostenrijkse fotograaf Norman Maier (Wenen 1961) maken op het eerste gezicht een enorm afstandelijke indruk. De bomen in het bos zijn gewone bomen, de lichtval en de kleuren zijn niet extra aangezet. Het gras in het veld is uitgebloeid en de lucht is grauw. Hij heeft niet gewacht op mooi weer of avondzon, de Grote Gevoelens die veel kunstenaars hebben als ze de natuur betreden interesseren hem kennelijk niet. Hij richt zich vaak op details, met name uitsneden van stromend water. En dan kan er in die abstracte vormen ineens iets raars gebeuren, want een close-up van een golf krijgt veel weg van een bergtop tegen een lucht met grote witte wolken. Dit soort herkenningen zegt echter meer over je eigen geconditioneerde blik dan over Maiers foto’s. Ze bevatten geen enkel spoor van menselijke aanwezigheid en daarmee ook weinig aanknopingspunten voor een ‘menselijke’ betekenis. En als ze titels hebben zijn het aanduidingen in meters (560 m, 2036 m), die naast de jaartallen en de formaten nauwelijks opvallen. Vermoedelijk zijn het vermeldingen van de hoogte waarop hij de betreffende foto maakte, maar in elk geval laten de getallen weinig los over een mogelijke locatie, laat staan over een fascinatie van de kunstenaar. Het lijkt erop dat Maier elke aanzet tot een symbolische beleving van zijn werk de kop wil indrukken. Het tekstje op zijn cv rept nog van een „uninszenierte Naturmystik”, maar daar kun je bijna niet in geloven.

Norman Maier is voor Nederland nog een onbekende. Zijn werk is hier alleen nog te zien geweest op de jongstleden KunstRAI, bij de Oostenrijkse galerie Trabant. Die afwijzing van Grote Gevoelens is precies wat zijn werk interes-sant maakt. Soms twijfel je nog of het hem alleen om de schoonheid te doen is, maar daarvoor missen zijn foto’s weer een technische perfectie. Hij dwingt je als het ware om alle betekenissen van het landschap – goed en mooi of slecht en gevaarlijk – naast je neer te leggen. De enige directe verwijzing die ze hebben is naar de schilderkunst, met name de close-ups van waterpartijen. Wanneer je de eerste stappen in de expositieruimte zet denk je heel even dat het om schilderijen gaat. Als het Maier ergens om te doen is dan is het om vormen en kleuren, op zichzelf.