Hij kan zo onderhand worden beschouwd als één van de meest invloedrijke en vernieuwende kunstenaars van zijn generatie: John Bock. De afgelopen jaren ondermeer van de partij op prestigieuze mammoettentoonstellingen als Documenta 11 in Kassel, de Biënnales van Venetië en Moskou en Manifesta 5 in San Sebastian. Inmiddels hadden ook vooraanstaande musea solo-exposities van de Duitser, zoals het Museum of Modern Art in New York (2000), de Kunst- Halle in Bazel (1999) en het Institute of Contemporary Arts in Londen (ICA, 2005). Nederland mag natuurlijk niet achterblijven. Tot en met 2 juli presenteert Montevideo in de tentoonstelling (……………) – SURROGAT een selectie van zijn ‘vroege’ en meer recente video’s en installaties. Acht werken zijn er in Amsterdam te zien. Van korte, relatief eenvoudige video’s uit Bocks beginperiode zoals Baum (2002) en Boxer (2002) tot en met recenter werk, zoals het meer dan een half uur durende Meechfieber (2004) en Lütte mit Rucola (2006).

In die laatste zien we hoe een man groggy en met een bebloed hoofd vastgebonden ligt op de tafel van een gestoorde tandarts. De – toch wel enigszins voorspelbare – gruwelscène die volgt, zou zo uit één of andere ranzige horrorfilm kunnen komen en verklaart meteen het waarschuwingsbordje op de deur: ‘Niet geschikt voor kinderen’. Ook mensen met een zwakke maag krijgen het zwaar. Het bloederige tafereel doet denken aan het werk van de befaamde Wiener Aktionisten (een kunstenaarsbeweging die in de jaren 70 performances hield en daarbij gebruik maakte van dierlijke kadavers, vlees en bloed, met kunstenaars als Hermann Nitsch en Otto Muhl), maar tegelijkertijd krijg je het idee dat je in een slechte Aziatische, over de top horrorversie van Jim Hensons Muppetshow verzeild bent geraakt.

Ook Meechfieber, in zekere zin Bocks Cremaster, bevat een dergelijk contrast. De mysterieuze geluiden en bizarre, abstracte creaties, vervaardigd uit natuurlijk materiaal, die lijken te zweven in een soort denkbeeldige ruimte doen sterk denken aan het werk van een cultregisseur als Stanley Kubrick, anderzijds hebben de stompzinnige, absurdistische uitvindingen vaak een hoog Buurman & Buurman-gehalte (in recensies wordt bij Bock ook geregeld verwezen naar de Amerikaanse komiek Buster Keaton.) In deze ruimte bevindt zich op een tafel het pak dat Bock in de video droeg, waarin hij tussen de koeien rondloopt.

De achterste ruimte op de eerste verdieping bevat de installatie PestKOP im Black Rebel Motorcycle Club, de titel is duidelijk een verwijzing naar de drie Amerikaanse psychedelische rockers die de afgelopen jaren groot zijn geworden met een geluid dat voortborduurt op de sound van The Jesus and Mary Chain en The Velvet Underground. De video toont een registratie van een performance die Bock blijkbaar eerder in dezelfde ruimte heeft gegeven. In de hoek liggen wat houten balken en glas, tegen de wand staan een aantal provisorische vlaggen, op de vloer ligt wat opgedroogde tandpasta en een moersleutel en tenslotte zijn er nog een witte pruik, een berg kleding met daarop een bootje en een soort melkmachine – het melken keert bij Bock als thema vaker terug. De fysieke restanten van de performance en als zodanig een herinnering aan wat er zich in de ruimte heeft afgespeeld.

John Bock werd in 1965 geboren in Gribbohm (Duitsland), studeerde aan de Kunsthochschule in Hamburg en woont en werkt tegenwoordig in Berlijn. Hij bedient zich in zijn werk vaak van een uiterst persoonlijke, haast ondefinieerbare beeldtaal, vol van symboliek en roept daarmee in zekere zin de vergelijking op met een eigenzinnige collega als Matthew Barney. In zijn speelse, humoristische installaties, performances en video’s betrekt Bock doorgaans zaken als theater, economie en mode. Op die manier creëert hij zijn eigen bizarre fantasiewereld. Een wereld die hij maar al te graag van pseudo-wetenschappelijk, esthetisch, sociaal en politiek commentaar voorziet. Hiermee heeft hij in een relatief kort tijdsbestek een duidelijke, eigen signatuur ontwikkeld. Montevideo beseft dat als geen ander en biedt Bock daarom zeer terecht zijn eerste solotentoonstelling in een Nederlands kunstinstituut. Een tentoonstelling die bovendien een goed beeld geeft van de ontwikkeling die de kunstenaar John Bock de afgelopen jaren heeft doorgemaakt. Hulde.