In haar reactie op mijn recensie van Bring Your Own Beamer (BYOB) in Tubelight #84 stelt Fenna van de Berg dat BYOB meer is dan een cultureel feestje, en een specifieke functie heeft die het publiek leert om te gaan met nieuwe en ontregelende zintuiglijke ervaringen. De overvloed aan beeld en geluid moet de bezoeker laten wennen aan de nieuwe wereld, doordrenkt van internet en fragmentarische in-your-face media. Deze ‘culturele normaliseringsmachines’ lijken allemaal aan te sturen op gewenning door middel van overdaad. De bezoekers van de Trans-Siberian Railway Panorama, de Moviedrome en nu BYOB worden overladen met veel en snel beeld en geluid. De vraag is of een dergelijke methode tot culturele gewenning wel het doel moet zijn van de autonome kunst.

Het dystopische toekomstbeeld dat ik schets in mijn stuk is vooral het gevolg van het in het extreme doorvoeren van de huidige bekende weg. Alle hierboven genoemde evenementen zijn soortgelijke snelle samenvattingen van de tegenwoordige tijd. In deze vorm zou een moderne supermarkt ook een culturele normaliseringsmachine zijn voor de klant van de kruidenier uit het verleden. Of een expositie als een trendwatcher die de toekomst probeert te voorspellen, aan de hand van het extrapoleren van het heden.

Natuurlijk zal een dergelijke confrontatie met overdaad een functie hebben voor het begrip van de wereld waarin wij nu leven. Maar het doel van kunst is mijns inziens niet ‘gewenning’. Kunst dient eerder de vervreemding. Juist de autonome kunst zou in staat moeten zijn om te breken met de dagelijkse werkelijkheid en het toekomstbeeld dat hierop gebaseerd is. Kunst die zodanig verschilt van het bekende heden, dat het (aanvankelijk) niet te vatten is binnen de huidige kaders.

Bring Your Own Beamer is ideaal als open platform voor de experimenten van kunstenaars, en heeft zeker een goede (en leuke) functie naast de bestaande instituten. Toch denk ik dat de bovengenoemde niet-te-vatten kunst niet tot volle wasdom kan komen bij BYOB. Het spektakel en de kakofonie van het totaalkunstwerk zal altijd de boventoon voeren die mogelijke nieuwe kunstervaringen in de weg staat.