Als kunst persoonlijk wordt

Marianne Maasland
Elrún Sigurdardóttir

Sequences is een internationaal cross-over mediafestival dat plaatsvond tussen 13 en 28 oktober in Reykjavik (IJsland). Centraal stond de relatie tussen hedendaagse beeldende kunst en andere media als geluid en performance. Initiatiefnemer van het festival was het Center for Icelandic Art. Het Living Art Museum in het centrum van de stad functioneerde als uitvalsbasis. Hier kon de bezoeker gedurende twee weken de tentoonstelling en de verschillende performances zien. Maar Sequences betrok ook andere locaties in de stad, zoals het Reykjavik Arts Museum, meerdere galeries, een winkel, een hotel en de openbare ruimte. Voor het festival waren zowel IJslandse als internationale kunstenaars uitgenodigd.

In veel werken die werden getoond stond de mens, het lichaam en de menselijke emotie centraal. De indruk die Sequences naliet waren performances en werken met een zeer persoonlijk karakter. De beelden waren soms zelfs zo specifiek, dat de toeschouwer niet meer zag waar het naar verwees. Als een werk wil communiceren moet er immers een herkenbaar of intrigerend element in zitten. Wanneer dit ontbreekt, gaat het alleen nog om wat je ogen zien. Een voorbeeld hiervan is de performance Stupid People van Ilmur Maria Stefánsdóttir (IJsland).Zij sprong op en neer op een trampoline terwijl zij verbonden was met elastieken. Tijdens het voorzichtig op en neer springen gooide zij kerstverlichting in de boom. De tekst in de catalogus beschreef dat de performance ging over een eenzame kat in een boom die op en neer sprong in de verkeerde kleding… Een andere performance was van Árni Ingólfssom (IJsland). Verkleed als soldaat richtte hij in een met rook gevulde ruimte zijn pistool op de bezoekers. Tegelijkertijd mompelde hij iets dat op Engels leek. In deze en veel andere werken zag de kijker de fascinatie van de kunstenaar, maar ook een beeld dat niet verder leek te gaan dan dat.

Het werk van de IJslandse kunstenares Elrún Sigurdardóttir oversteeg dit soort persoonlijke en non-communicatieve uitingen. Op de bovenetage van galerie ASÍ lag op de grond een werk dat bestond uit een aantal stoffen bollen die met elkaar verbonden waren door een koord. De kunstenares vertelde dat het hier ging om haar familie. Ieder familielid werd gesymboliseerd door een bol, die met één of meerdere koorden (of misschien navelstrengen), met elkaar verbonden waren. De aan elkaar verbonden bollen symboliseerden de kinderen of de ouders van deze persoon. De kunstenares zelf was de laatste bol in het werk. Naast dit werk waren foto’s en een video te zien. Hierin stonden de ongemakken van het menselijke lichaam, zoals obstipatie centraal. Dit gevoel van ongemak was direct herkenbaar in de video waarin je twee handen zag die een stevige substantie probeerden te moduleren. De geluiden van iemand die zich sterk inspande, behoefden dan ook geen nadere uitleg.

Het festival liet een grote verscheidenheid aan kunst zien die op verschillende niveaus communiceerden. Tussen al dit aanbod was voor iedere bezoeker iets te vinden dat je raakte of meer was dan alleen het getoonde beeld.

Sequences, Real time festival, Reykjavik 2006, 13 t/m 28 oktober 2006, CENTER FOR ICELANDIC ART, Reykjavik, IJsland