De kunst van het afleiden

Willemijn van der Zwaan
The Sartorialist

Mijn grootste zonde is uitstellen. Ik begin pas aan de afwas wanneer de ontstane schimmel zich vormt tot oesterzwammen en mijn belastingaangifte wordt elk jaar steevast op 31 maart gedaan. Mijn concentratiestoornis komt vooral naar boven als het gaat om schrijven. Het is alsof ik alleen kan presteren als mijn deadline zo dichtbij is dat ik er misselijk van word. Ik kan mezelf uren bezig houden met de allergrootste onzin, zo lang het maar niet datgene is waaraan ik eigenlijk mijn aandacht zou moeten besteden.

Het liefst spendeer ik mijn tijd achter de computer, zodat ik nog de illusie in stand kan houden dat ik die dag écht iets ga doen. Mijn getalm kan zich uiten in mijn gênante verslaving aan ongezonde hoeveelheden kattenfilmpjes op Youtube en artikelen op Wikipedia, wat de fijne bijkomstigheid heeft dat ik altijd win met Triviant. Wat ik echter het liefst doe, is plaatjes kijken: foto’s van goed geklede mensen, gesnapt terwijl ze bellend onderweg zijn naar hun volgende afspraak of buiten staan te wachten tot de volgende modeshow begint, een nonchalante sigaret in de hand.

Mijn voyeurisme is begonnen met The Sartorialist, het pseudoniem van fotograaf Scott Schuman. Al vanaf 2005 legt hij de mooiste en meest modebewuste mensen vast in zijn woonplaats New York en publiceert de resultaten op zijn website. Hoewel street style fotografie veel weg heeft van paparazzifotografie, zijn de foto’s van Schuman alles behalve dat: zijn stijl is gelikt en getuigt van respect voor zijn onverwachte modellen. Die aanpak heeft van zijn blog een daverend succes gemaakt. Hij fotografeert nu overal ter wereld, vaak in opdracht van gerenommeerde modetijdschriften als Vogue en W.

Het bleef voor mij niet bij The Sartorialist. De triomf van Schuman heeft vele anderen geïnspireerd om ook een street style blog te beginnen, dus mijn verslaving kon verder gevoed worden. Jak&Jil, gestart door fotograaf Tommy Ton, staat bekend om zijn interessante perspectieven en haarscherpe close-ups van accessoires en schoenen. Zijn smetteloze stijl heeft hem een bijbaantje bezorgd bij Style.com, de grootse modewebsite op aarde. Voor het Amerikaanse warenhuis Club Monaco heeft Tommy Ton zelfs een eigen tassenlijn (handig voor die grote Nikon die alle bloggers met zich mee moeten zeulen).

Garance Doré gebruikt haar gelijknamige blog als haar dagboek, dat ze deelt met haar publiek. Ze toont snapshots van mensen die ze op straat tegen komt, maar ook van haar walgelijk goed geklede vrienden. Af en toe schrijft ze een verhaaltje over haar favoriete badpak of over haar liefde voor Converse sneakers. Deze persoonlijke benadering heeft haar meerdere reclamecampagnes opgeleverd, als fotograaf en model, voor merken als Moschino, Kate Spade en Petit Bateau.

Dit zijn slechts twee voorbeelden van de honderden blogs die louter gewijd zijn aan het documenteren van mensen op straat in geweldige outfits. Ik heb er een dagtaak aan ze allemaal bij te houden. Tijdens het eindeloze doorklikken op websites, springt er eens in de zoveel tijd een beeld uit dat zijn doel overstijgt. Het is dan niet zomaar een plaatje van iemand in leuke kleren, maar een echt fotografisch kunstwerk. De blogger heeft dan bereikt wat Henri Cartier-Bresson the decisive moment noemde: het punt waarop alle elementen binnen het fotokader bij elkaar komen en het volmaakte beeld vormen.

De amateurfotograaf is voor even een Cartier-Bresson, André Kertesz of Helen Levitt; fotografen die bekend staan om hun humanistische documentaire stijl. Hun foto’s tonen het dagelijkse stadsleven op een weergaloos optimistische manier, zonder dat het sentimenteel wordt. De bloggers zijn eigenlijk hun erfgenamen. Ze laten ons het moderne stadsleven zien, ook al is dat vooral het leven van de geprivilegieerde medemens.

Zo is de cirkel rond. Ik zoek een vlucht van de dagelijkse deadlines in blogs vol mooie, slanke, rijke en vooral goed geklede mensen – tot dat ene perfect vastgelegde moment mij volop geïnspireerd weer terug naar de realiteit brengt. Kunst schuilt overal, ook in afleiding.

Le 21ème Arrondissement, New York's Street Style Blog
Helen Levitt, NEW YORK, ca. 1940
Henri Carier-Bresson, BRASSERIE LIPP ON ST. GERMAIN-DES-PRÉS, 1969 (Courtesy: Henri Cartier-Bresson/Magnum Photos)