Rotterdam: de gang naar het SoHo van de stad, met de Witte de Withstraat als einddoel, biedt een boeiende mix aan visuele ervaringen. Glimmende hoogbouw, junks voor de Pauluskerk, de voormalige bioscoop Calypso net gerenoveerd tot ‘het hart van Rotterdam 2001’, gebagger door rul zand in de opengelegde Mauritsweg. Het Nederlands Foto Instituut is gemakkelijk herkenbaar tussen de bonte mengelmoes van galeries en voedselverstrekkende neringdoenden. Twee ferme banieren aan de strenge gevel van Witte de Withstraat 63 geven aan dat hier iets cultureels gaande is. In de archaïsche hal meldt een marmeren plaquette dat hier ooit met trots de Nieuwe Rotterdamse Courant de deuren opende die sinds, zo meldt een andere plaquette, 30 maart 1994 toegang geven tot het ‘huis van de fotografie’. Na de hal en een paar treden ben je in een hoge lichte ruimte. Links een balie; als om iedere vergissing uit te sluiten, erboven fier op de wand de tekst: Nederlands Foto Instituut/ Institute for Photography in the Netherlands. Achter de balie is het leeg. Twee vrouwen staan elders te rommelen met een bloemstuk en delibereren intensief over iets dat moet worden klaargezet.

Ze zijn druk, dat zie je meteen. Ik voel me dan ook een beetje bezwaard, een indringer in het vaak zo complexe logistieke proces rond serieuze kunstpresentaties. Niettemin merkt eentje me op en meldt dat de entree vijf gulden kost. Als ik ze overhandig, aarzel ik even, maar ik krijg geen kaartje en mag klaarblijkelijk doorlopen. De verkoopster stort zich ogenblikkelijk weer in haar operationele discussie.

Door twee hoge deuren is de tentoonstellingsruimte zichtbaar. Een sobere, verbazend fris aanvoelende ruimte. Gezoem verraadt dat het klimaat hier ferm in de greep wordt gehouden. De ‘grote zaal’ zoals de brochure van het NfI deze aanduidt is een prettige ruimte. Een mooie sobere betonnen vloer, pilaren in grijs, witte wanden en een donker plafond in zwart en donkerblauw. Het heeft er iets van een vlakkevloer theater. De wanden, en belangrijker nog, de daaraan gepresenteerde fotowerken zijn uitstekend uitgelicht. Een gericht egaal TL licht aangevuld met een flinke batterij spots. Hier is goed nagedacht over de juiste verlichting en dat doet deugd.

‘Een blik van verstandhouding – Hedendaagse fotografie uit Canada’ blijkt de tentoonstelling volgens een introductiepaneel te heten. De blik wordt onmiddellijk naar het centrum van de zaal getrokken. Daar staan wankel uitziende tafeltjes in een carrévorm die een beetje aan een werk van Kabakov doen denken, maar na lang speuren volgens een kaartje aan de wand niets anders kunnen zijn dan de installatie ‘Les Personnes’ van Nathalie Caron en Charles Guibert. Op de tafeltjes, boeken met teksten, foto’s en een enkel voorwerp. Minder raadselachtig zijn de twaalf zwart/wit foto’s van George Steeves. ‘Zonder titel’ toont Steeves zicht op een nogal dunne dame en een heer met een fors geërecteerd lid. “Dat wordt neuken…”, denk je onwillekeurig, maar later in de trein terug lees ik dat het NfI het allemaal wat verhevener waarneemt. De mooi verzorgde, gratis brochure reutelt immers dat het gaat om een ”onderzoek naar zelfverbeelding, naar het persoonlijke verhaal, de esthetiek van het gewone, de poëzie van het alledaagse leven”. Die hadden we nog nooit gehoord! Maar enfin, terug naar de ‘geprogram-meerde confrontatie van het publiek met de subjectieve beleving van anderen’. Naar de werken van Laura Latinsky bijvoorbeeld. Ook zij legde beelden vast van jonge mensen op een bed, in kleur dit maal onder de titel ‘Als Venus’ uit 1996. Het zijn mooie poëtische beelden: inderdaad de poëzie van het alledaagse leven. Weinig expliciet, maar ook hier zal het -zo voel ik- uiteindelijk op de daad uitdraaien, da’s duidelijk.

Terwijl ik geniet van de Canadese intimiteit, klossen de twee dames uit de hal binnen. Ze verslepen een katheder om later terug te keren met het bloemstuk. Beide worden in de zaal opgesteld. Er staat overduidelijk een evenement te gebeuren.

Helaas houdt dát de beide medewerksters te zeer bezig om te noteren dat de video van Sylvie Laliberté niet werkt. Of liever gezegd, ze zien me wel naar het zwarte dode beeld turen, maar doen net alsof ze het niet merken. Té druk! De ‘man van de muziek’ heeft zich inmiddels in de hal gemeld, zo vang ik nog net op. First things first; gelijk hebben ze. Aldus wordt mij helaas de geprogrammeerde confrontatie met het werk van Laliberté onthouden.

Wat wel helemaal te zien is zijn de foto’s van Andrea Stultiëns onder de titel ‘Andere uitzichten – Rotterdam en de binnenvaart’. Eindelijk weer eens een titel die de lading dekt! 28 stille, beetje droef stemmende kleurenfoto’s in de ‘kleine zaal’ en een collage van familiekiekjes en binnenvaartsnapshots uit het album van zo’n echte Hollandse binnenvaartfamilie. Alles wederom mooi gehangen, goed uitgelicht. De beschrijving van de gepresenteerde kijkjes in roefjes, haventaferelen en kademuren, kan de bezoeker vinden op een A4-tje dat na gebruik mag worden teruggezet in het perspex bakje. Helaas klopt de volgorde niet met het gebodene. Waar volgens eigen constatering een man in de roef aan een stuurwiel staat, gaat het volgens het A4-tje om een klas aankomende schippers tijdens de schiemanswerk-les. Maar na enig gezoek, waar puzzelaars zelfs wel aardigheid aan kunnen beleven, is er best uit te komen. In ieder geval leidt het tot intensiever kijken naar de foto’s van Stultiëns en die zijn dat waard.

Terug in de hal is het inmiddels een nogal stressvolle bedoening. De man van de catering heeft zich klaarblijkelijk eveneens aangediend. Hij sleept zwetend kratten bier en lekkere hapjes naar binnen. Door al het gedraaf en geren heb ik niet meer de behoefte om aan een van de twee tafeltjes plaats te nemen om de koffie, chocolade, thee, heet water of soep te testen die de automaat belooft te kunnen leveren. Niets is immers treuriger dan het getuige zijn van de voorbereidingen voor een feestje waar je zelf niet bij mag zijn. Dus na een kort bezoek aan het plezierige en maximaal uitgeruste toiletje (met haakje voor jas, prullenbakken -op de herentoiletten!- blower én mooie grote Hokatex handdoek!) verlaat ik de hal. De achttien garderobekluisjes en de zestien haakjes die samen de ‘onbewaakte garderobe’ vormen, laat ik voor wat ze zijn. Niet langer in de weg lopen lijkt het beste. Even overweeg ik om aan de overkant van de straat vanaf het terras van Snackbar Spooky of Shoarma Eilat het verloop van de festiviteiten van een afstandje gade te slaan. Mijn nieuwsgierigheid verliest het echter van mijn behoefte om de Maas nog even in het echt te zien, en daar te dromen voordat er weer van alles moet.

Aantrekkelijkheid gebouw ***
Onthaal, ontvangst, kassa **
Garderobe **
Informatiemateriaal **
Bijschriften **
Zaalteksten **
Zitgelegenheid *
Restaurant n.v.t.
Boekwinkel n.v.t.
Toiletten *****
Onderhoud algemeen ****
Bereikbaarheid ***