Vroeg of laat, iedereen komt ooit tot de ontdekking dat hij zichzelf niet echt kan zien. De spiegel lijkt betrouwbaar, maar draait alles om: je linkerarm wordt je rechterarm, enzovoorts. Die ontdekking kan voor een beklemmend gevoel zorgen: wat ziet een ander aan jou dat je zelf nooit hebt gezien? Wie vertrouwd is met de leugen van de spiegel kiest voor een veilige koers. Hij of zij toont voortaan een neutrale blik, een minzame lach, een houding zonder risico. Toch kan geen mens die neutrale blik de hele dag volhouden. Een plek waar de neutrale blik en de zelfbewuste houding voor even worden vergeten is de openbare ruimte van de grote stad. Het lijkt alsof op straat, in de nabijheid van honderden andere mensen, even de noodzaak vervalt om het masker op te houden. De afwezigheid van een bewuste houding en de daarvoor in de plaats gekomen openheid in gezichtsuitdrukking zijn zaken die de Zwitserse fotograaf Beat Streuli tot onderwerp van zijn werk heeft gemaakt. Zijn foto's tonen jonge, gezonde en knap uitziende personen die hun toekomst met zelfvertrouwen tegemoetzien. De jongeren kijken, zich niet bewust van de camera, zonder bijzondere expressie en met onbestemde, open blik voor zich uit. Streuli heeft gefotografeerd wat hij zag: de gekozen uitsnede, de weergave van middel tot hoofd, lijkt op de wijze waarop mensen in een drukke straat elkaar in het voorbijgaan bekijken. De foto's zijn zelfs zo onopdringerig en terughoudend dat je even vergeet dat hij een camera bij zich heeft gehad. Het onopvallende gedrag van de personen maakt het voor de toeschouwer daarbij eenvoudig om zich met de beelden te vereenzelvigen.

Streuli fotografeert meestal met een kleinbeeldcamera, die hem in de gelegenheid stelt om ongestoord in de mensenmassa te verdwijnen. Om niet het gevaar te lopen dat de gefotografeerde hem opmerkt en zijn masker weer opzet, gebruikt hij bovendien een sterke telelens. En omdat de telelens veel licht nodig heeft werkt hij alleen op heldere dagen. De helderheid van de afbeelding en het zonnige licht die zodoende de foto's bepalen, versterken nog eens de optimistische en prettige uitstraling van de jonge personen. Streuli fotografeerde beide personen van zeer dichtbij, beeldvullend, waarbij een groot deel van de stedelijke omgeving is verdwenen. Of de beelden zich nu afspelen in Rotterdam, New York of Berlijn is niet meer zichtbaar en doet eigenlijk ook niet meer ter zake.

De foto's van Streuli zijn weinig spectaculair. Nergens zien we een moment of een handeling die bijzonder de aandacht trekt. De fotograaf vertelt op het eerste gezicht maar weinig over de afgebeelde personen. Dat klinkt misschien saai, maar juist de onbekendheid met de personen maakt het werk spannend om naar te kijken. Alleen datgene wat zich aan de oppervlakte van de personen aftekent is zichtbaar: de nonverbale communicatie, die zich manifesteert in houding, mimiek, kleding en haardracht en die iets zegt over de manier waarop de jongeren in de wereld staan. Meer nog dan in Streuli's foto's is dat zichtbaar in zijn videowerk. De video ‘Portraits Tarragona 96/1' (1996), die te zien is in Galerie Van Gelder, is daarvan een geslaagd voorbeeld. Hier observeert de videocamera vier tieners. Op een landerige zomermiddag kletsen ze met vrienden en wanen zich onbespied. Het geluid staat net te zacht om de gesprekken te kunnen volgen. Vooral de opname van een jong stelletje is fascinerend. De jongen, en profil in beeld, kijkt strak voor zich uit en antwoordt slechts af en toe kort en krachtig het meisje (zijn meisje?) dat de meeste tijd aan het woord is. Zij kwebbelt en lacht, kijkt vragend, fronst haar wenkbrauwen en probeert bij hem in de smaak te vallen. Maar de jongen geeft geen krimp. Hoe langer je blijft kijken – en je blijft kijken, want je wilt tegen beter weten in toch weten hoe het afloopt – hoe meer inzicht je krijgt in de machtsverhoudingen binnen hun relatie: het meisje mag dan het meest aan het woord zijn, de jongen heeft de broek aan. En beide maskers zijn gevallen.