Het had 'de broedplaats' of 'de kweekvijver' kunnen worden van de hedendaagse kunst maar het gaat tegen de vlakte: het Jan Swammerdam Instituut aan de Constantijn Huygensstraat in Amsterdam. Het omstreden gebouw zal plaats moeten maken voor appartementen, tot veel verdriet van de Stichting SMART Project Space en de kunstenaars die er al maanden lang aan het broeden en kweken zijn. Maar wel of geen sloop, de organisatie gaat dapper door met het maken van exposities. Smart toont nu Small Narratives: Unreal Presence, een titel van een tentoonstelling die doet vermoeden dat ze het eigen noodlot illustreert.

Zo erg is het gelukkig niet. Small Narratives: Unreal Presence gaat over wat T.S. Eliot zo mooi beschreef in The Waste Land: "There is always another one walking behind you (…) but who is that on the other side of you?" Het werk van Hideyuki Sawanagi is bijna een letterlijke verbeelding van Eliots woorden. Een blauwe kale projectie doet in eerste instantie vermoeden dat de video aan het terugspoelen is, maar wanneer je ongeduldig aan de wandel gaat, verschijnt niet alleen je eigen schaduw op het blauwe vlak, maar sluipt er eveneens een ander zwart silhouet over de muur. Telkens komt een andere anonieme achtervolger in beeld die net zo schaapachtig lijkt te kijken als het publiek in de ruimte. Het werk heeft met name effect wanneer er meerdere mensen door de ruimte lopen; de bezoeker kan dan geen onderscheid meer maken tussen de reële schaduw en diegene die slechts op de muur verschijnen.

Alhoewel Sawanagi's idee van de samenkomst van tijd en ruimte heel aardig is, resulteert het toch in een wat flauwe en letterlijke uitwerking, die alleen de eerste keer leuk is. Het werk is symptomatisch voor een aantal van de werken op Small Narratives: Unreal Presence, waarbij de vertaalslag van het idee naar het beeld heel letterlijk of niet gemaakt is. Dat is ook het geval bij de video Timecode van Elisabetta Benassi. Benassi toerde met een op Pier Paolo Pasolini lijkende man op de motor door Rome. De 'Pasolini' achterop de bagagedrager zou gezien kunnen worden als de psychologische schaduw van de kunstenaar. Benassi zou met deze motorrit heden en verleden met elkaar verbinden, maar visueel wordt dit verband in de verste verte niet duidelijk.

Zowel Stephanie Kratz als Jacqueline Pennell portretteren lege ruimtes die een spoor van menselijke aanwezigheid verraden. Kratz bouwde een maquette van een huiskamer, waarin een licht flikkert. De foto's van Pannell tonen de straten van Venetië, waar geen mensen van vlees en bloed, maar wel schaduwen de straatstenen betreden. Door het perspectief en omdat de foto's ondersteboven zijn geplaatst, gaan de stenen voor je ogen schommelen. Deze straten kunnen onmogelijk vaste grond onder de voeten zijn. Met deze werken op Small Narratives: Unreal Presence toont SMART Project Space aan dat het wel degelijk de potentie in zich draagt een 'kweekvijver' voor de hedendaagse kunst te kunnen worden. Dit in tegenstelling tot eerdere tentoonstellingen waarbij men de makers ervan verdacht de kunst halverwege het broedproces al uit de ateliers te hebben geroofd. Er blijft een algemene deler en dat zijn de informerende teksten, waarin de schrijvers consequent via een U-bocht bij grootheden als Lyotard weten uit te komen, alsof het de ideeën kracht bij zou zetten.

Verreweg het beste werk op de tentoonstelling is Disco for n/one van de Amerikaan Marc Bain. Een lichte discodreun is van verre al te horen, maar wie de deur van de witte cabine opent schrikt zich het leplazarus vanwege de enorme hoeveelheid decibellen die over de bezoeker worden uitgestort. In de ruimte van 1 x 1 x 2,5 meter hangt rook, schijnen kleurige lampen en bungelt een enorme discobol. Maar er is geen ruimte over voor vertier, en heeft men toch de onbedwingbare drang zich uit te leven dan moet dat buiten de cabine, want de deur kan maar op een kiertje open. Dat irriteert omdat de bezoeker zich toch, hoe leeg en afschrikwekkend de cabine ook is, buitengesloten voelt. Niet het kunstwerk toont een schaduw, maar men ervaart zichzelf als een schaduw van een Paradiso vol dansende mensen. Kijk naar de reflecties van de discobal en ervaar de unreal presence.