Willehad Eilers

Noor Mertens

Tekeningen, animaties, foto’s en objecten, allen in een vinnige, cartooneske stijl, bevolken de studio van de Duitse Willehad Eilers (1981) zo massaal dat het overdondert. Zowel het geheel overtuigt als elk werk op zichzelf. Het verbaast dan ook niet dat tijdens de RijksakademieOPEN zijn studio gevuld is met publiek dat alles minutenlang observeert.

Eilers’ handschrift en beeldtaal komen duidelijk voort uit de straatcultuur en kunnen betiteld worden als een doorontwikkelde graffitistijl: veelal harde, scherpe lijnen en bijtende thema’s die soms prettig uit de bocht vliegen. De maatschappelijke kwesties die hij aansnijdt wekken – hoewel niet per se origineel – geen uitgekauwde indruk. Ook de teksten die zijn werk meermaals begeleiden hellen zelden teveel over naar het flauwe, maar zijn vinnig en prikkelend: ‘100 years from now we’ll all be 25 and top.’

Zonder tekst weet Eilers bovendien dit felle karakter in zijn werk te behouden, zoals in een tekening van twee hoge muren waarop ontelbare figuren met Abu Ghraib- en Klu Klux Klan-achtige hoofddeksels zitten. Een rivier scheidt de muren en daarmee ook de gedaantes van elkaar. De dubbele betekenis van de kappen komt terug in de voorstelling als geheel: hebben we hier te maken met meelijwekkende gevangenen die geen kant op kunnen of zijn dit wellicht geen slachtoffers maar daders?

Minder onrustbarend is de animatie van het onverzadigbare kipje. Wanneer het eet, en dat is het enige wat het wil en doet, vullen de nekkwabben zich en dijen daardoor langzaam uit. Met een simpele doch voorzichtige duw op een knop kan het gewillige publiek de frequentie van het eten reguleren. Het kipje, onverzadigbaar als het is, verlangt steeds naar meer, totdat zijn kwabben zich zo gevuld hebben met vet dat het in zijn eigen vlees bedwelmd wordt. Weg kip. Hier kan een parabel over het gulzige kapitalisme in gelezen worden, maar zonder maatschappijkritische ondertoon werkt de animatie ook.

Wie de catalogus van de RijksakademieOPEN erop heeft nageslagen, treft bij Eilers een weinig verhullende afbeelding aan: een blote man, helm op het hoofd, een Dobermann voor het kruis, grijpt brutaal tussen de benen van de bijna naakte vrouw naast hem. Wanneer je beter kijkt zie je dat het geen door Eilers getekende of geschilderde voorstelling is, maar een foto van een beschilderde kermisattractie. Op Eilers’ site is het nog duidelijker zichtbaar (de foto is te vinden onder ‘fun’ – ‘erotic fun’): een volkomen misplaatst pornografisch beeld op een attractie genaamd ‘extreme’ waarbij de (kinder)hoofdjes nog net onderaan in beeld te zien zijn. De werkelijkheid is klaarblijkelijk toch nog heter dan Eilers hem opdient.

RIJKSAKADEMIE OPEN
Zaterdag 28 en zondag 29 november 2009

Rijksakademie van beeldende kunsten
Sarphatistraat 470, Amsterdam

Meer over Willehad Eilers