Een autosloop lijkt bevroren in de tijd. Je voelt je als een gekrompen Alice in het wonderland van Danitsja van Dijk (1977) dat bestaat uit site-specific sculpturen van opgeblazen afvalmaterialen. Van Dijk rondde in 2007 haar opleiding aan ArtEZ te Zwolle af, waarna ze werd genomineerd voor de AanZet! Prijs 2008. Dit initiatief nomineert jaarlijks vier pas afgestudeerde kunstenaars die een werkperiode van enkele maanden krijgen aangeboden in een gastatelier. Hier werken ze aan een solotentoonstelling, waarna de uiteindelijke winnaar van een geldprijs gekozen wordt. In het kader van AanZet! nam Van Dijk in 2008 het hele Kunstenlab in Deventer in beslag met The big bear situation. Dit was een heus bos van boodschappentassen en regenponcho’s, met boomwortels die zich uitspreidden als insectenpoten. Een enorm vuilniszakkenkonijn zat er op de grond, mobiel in de hand. Zijn onderbroek bestond uit plastic tasjes van Wibra, Gamma en de plaatselijke groenteboer.

Nu heeft Van Dijk een solo-expositie in Galerie Het Langhuis, een karakteristiek pand aan een klinkerstraatje, met krakende houten vloeren en een wiebelige zolder. De authentieke omgeving is in contrast met de felgekleurde plastic objecten die de ruimtes vullen. Op de begane grond van de galerie staat in één van de twee vertrekken een grote felgekleurde sjofel van aan elkaar gesmolten en geplakte plastic zakken. Het is alsof er zojuist iemand op een pauzeknop heeft gedrukt, terwijl de sjofel een auto dwars door de muur heen tegen andere auto’s en een bestelbusje in de ruimte ernaast drukt. “This bag is made from 33% recycled material”, vermeldt een koplamp. Door hun simpele vormgeving en kleurige onderdelen zien de wagens eruit als speelgoed. Alsof een reuzenkind elk moment kan binnenstampen om verder te spelen.

Op zolder ligt een groen eiland verscholen in het donker. Het is gemaakt van wat dikker plastic dan de werken op de begane grond, waardoor er een associatie met zwembanden ontstaat. Op het eiland staan enkele lelies die af en toe een luchtstoot toegediend krijgen. Daardoor lijken ze moeizaam te ademen. Komt het eiland voorzichtig tot leven? Of is het op sterven na dood? Tegenover de installatie staat een spot op het bouwsel gericht. Het licht veroorzaakt schaduwbloemen op de wand achter het eiland.

In de tweede zolderruimte heeft Van Dijk een complete keuken geconstrueerd uit blauwige plastic tassen en aluminiumfolie, compleet met tegeltjes en fluitketel. Op het vrijstaande fornuis liggen lappen vlees en een visje in koekenpannen. Het doet denken aan het werk van Claes Oldenburg en de zware objecten als een badkuip en wastafel die hij eveneens in zachte materialen vervaardigde. Het fornuis wordt via een luchtpijp verbonden met een ovale lijst aan de muur met aluminiumfolie erin. Het reflecterende materiaal is als een speigel die Van Dijk de bezoeker voorhoudt. 

Kritiek op de consumptiemaatschappij speelt een belangrijke rol in Van Dijks werk. Ze gebruikt bewust ‘waardeloze’ en willekeurige materialen, als tegenhanger voor de gladgestreken perfectie die ons omringt. Het tijdelijke en daardoor kwetsbare karakter van haar werk vertegenwoordigt een oppervlakkige maatschappij, waar je snel doorheen prikt. Auto’s en vleesconsumptie tegenover de worstelende natuur. Inhoudelijk niet zo vernieuwend, waardoor de tentoonstelling verkeert op het randje van licht verteerbaar. Maar gelukkig blaast Van Dijk met haar materiaalgebruik leven in het geheel. De zuurstof geeft de constructies iets poëtisch, waardoor ze sterk genoeg zijn om ook als autonoom beeld overeind te blijven. Bovendien spreken ze tot de verbeelding. Het lijkt of de opblaas-sjofel elk moment kan gaan ronken, of een druppel uit de aluminiumfoliekraan zal vallen. Zo wordt recycling bijna reïncarnatie.