‘Dream Extensions voert de bezoeker binnen in een wereld van dromen en fantasieën!’ Zo probeert het persbericht van het SMAK ons zijn huidige tentoonstelling aan te smeren. Maar wie de ronkende pr-teksten even laat voor wat ze zijn, kan in Gent een fraaie tentoonstelling zien (en vooral beleven) waarin een wereld opduikt die de normale zintuigelijke ervaring even te boven gaat.

The Wind van de Finse videokunstenaar Eija-Liisa Ahtila bijvoorbeeld gunt ons een blik op een jonge vrouw die met zichzelf en de buitenwereld behoorlijk in de knoop ligt. We zijn als kijker getuige van haar psychische verwarring alsof we zelf niet alleen in haar huiskamer maar ook in haar hersenkronkels mogen meegluren. Rond haar zijn talloze objecten en personen uitgestald waar ze de controle langzaam maar zeker over verliest. Totdat ze uiteindelijk in een woedeuitbarsting al haar boekenkasten omsmijt, tussen de puinhopen tot bezinning komt en via de muren (!) letterlijk omhoogkruipt.

De interne verwarrende binnenwereld van de jonge vrouw weet Ahtila op een even intelligente als vanzelfsprekende manier zichtbaar te maken in een film die nog geen tien minuten duurt.

De bevreemdende atmosfeer van de huiskamer komen we opnieuw tegen bij de installatie van Susan Hiller, die ooit mede de weg bereidde voor de vernieuwende Britse videokunst. Haar installatie hier, genaamd Belshazzar’s Feast, bestaat uit een donkere, lounge-achtige ruimte met een tv-toestel dat enkel abstracte, hallucinerende beelden uitzendt. Het werk heeft krantenverhalen als uitgangspunt, over mensen die na het afsluiten van de zendtijd op hun televisietoestellen buitenaardse boodschappen dachten te ontvangen. Hiller legt daarbij een verband met de eeuwenoude traditie van mensen die rond het haardvuur zaten en elkaar verhalen vertelden. Ondertussen staarden allen naar het vlammenspel dat op hun fantasie werkte. De televisie verving deze traditionele vorm van huiselijk contact maar, zo lijkt Hiller hier te willen beweren, de behoefte aan paranormale verhalen komt langs een omweg weer tot uiting.

Zo subtiel en raadselachtig als het werk van Hiller is, zo pretentieus en kitscherig is de installatie van de Japanse Mariko Mori. Met negen andere bezoekers staar je op je hurken in een klein Imax theatertje naar beelden van futuristische cocons waarin een levenloze maar perfect gestileerd mensachtig wezen horizontaal ligt opgebaard, alsof ze zojuist van een andere planeet is afgedaald. Mori’s beelden zijn gelikt en afgewerkt en passen als decorstukken naadloos in iedere fantasy- en science fiction film, maar ontberen verder iedere vorm van drama en blijven daardoor bloedeloos.

Nee, dan het hoogtepunt van de tentoonstelling, Bunny Lake van Georgina Starr. De film verhaalt van het meisje Bunny Lake dat door haar moeder als vermist wordt opgegeven sinds ze een speelplek heeft verlaten, terwijl de politie twijfelt of het meisje wel echt bestaat of door de moeder is bedacht. Het verhaal wordt verteld via korte tekstfragmenten en associatieve beelden van de mogelijke plek des onheils. De broeierige sfeer die in de film opduikt (en die ontegenzeggelijk de affaire Dutroux in herinnering brengt) blijft onderhuids en herhaalt zich in de maquette die van de speelplek is gemaakt in dezelfde ruimte. We worden als kijker wakker uit een droom en bevinden ons op de filmset waar we vervolgens een nieuwe droom lijken binnen te stappen.