In een kleine voormalige steenhouwerij in het centrum van Gouda zijn verschillende werken opgesteld van Viola Onderdelinde, Jolanda Jansen en Lisa van Bommel. Zij zijn onderdeel van kunstenaarsinitiatief STeC dat zichzelf de opdracht heeft gegeven locatiespecifiek werk te maken.

Opvallend bij binnenkomst is een groot figuur dat aan een houten balk hangt: een dierachtig mens bungelt ondersteboven aan zijn benen. Op de buik zitten meerdere borsten en tepels, die zijn verbonden aan plastic spenen. Daaruit komen zwarte slierten die als een bundeltje op de vloer liggen.

Wat ook direct in het oog springt in de ruimte zijn twee monitors met video’s van een man en een vrouw die elkaar naderen met de mond. Als ze elkaar bijna raken wordt de video afgebroken. Hierna begint de nadering weer en wordt deze opnieuw afgebroken en dit herhaalt zich eindeloos.

De werken in deze tentoonstelling gaan over de scheidslijn tussen mens en dier en over afstoting en aantrekkingskracht tussen mensen onderling. De halfdierlijke mensfiguren en situaties waarin niet duidelijk is wie de touwtjes is handen heeft roepen vragen op over maakbaarheid en controle.

Ook de performance van Jansen op 5 maart draait om deze vragen. Het publiek wordt verzocht om op de grond plaats te nemen. De kunstenaar beweegt zich gedurende ongeveer twintig minuten naakt door de ruimte. Ze kruipt, danst, ligt en slaat zichzelf. Haar lichaam ademt, trilt, beweegt, danst en zucht. De performance wordt direct geprojecteerd op de muur erachter zodat het publiek zichzelf ook duidelijk in beeld ziet.

De ervaring van deze performance ligt niet op een rationeel niveau. Wat we deze vrouw zien doen is instinctief, niet bedacht of gespeeld en de reactie daarop ook niet. Jansen zoekt duistere instincten in de mens bewust op, zowel in zichzelf als bij haar publiek.

Het voorwerk voor dergelijk onderzoek is gedaan in de jaren zestig door onder andere Marina Abramović en als performer schaart Jansen zich vol overtuiging in deze traditie. Door haar performance en publiek gelijktijdig te projecteren refereert zij bovendien aan medialisering van ervaringen.

STeC is geinteresseerd in dat wat dieper gaat dan wat de ratio aankan. Terugkijkend op een decennium van streven naar perfectie en geloof in de maakbaarheid van het leven, is dat iets waar we naar lijken te snakken. De kunstenaars tonen een wereld waarin ziekte en verlies, liefde en aantrekkingskracht een grote rol spelen. De tentoonstelling van SteC toont het leven als een grimmig krachtenspel dat je kan overkomen en overheersen.

Het werk Today is a good day (2010) van Onderdelinden toont twee figuren zittend op een klein tapijtje met maskers voor en met misvormde, half dierlijke lichamen. Zij lijken met hun tapijt op een idiote reis te zijn door een ongrijpbare wereld. Net als de hedendaagse mens, ben je geneigd te zeggen na het zien van deze tentoonstelling.