Het lichtspoor van tl-buizen in een draaiende beweging is vastgelegd op foto. Licht, meestal ongrijpbaar en vergankelijk, is een langer leven beschoren in Jean Marc Spaans’ fotografie van monumentaal formaat. De werken in Galerie Delta laten zien hoe Spaans met kleur, licht en beweging een vorm neerzet. Spaans’ lichtwerken doen denken aan de experimentele filmpjes die studenten van het Bauhaus aan het begin van de vorige eeuw produceerden. Met kubus, bol en driehoek maakten ze een ballet. De geometrische vormen werden verplaatst, opgenomen en weer verplaatst. Bij het afspelen van de verschillende opnames achter elkaar, ontstaat dan de illusie van beweging. Het jeugdprogramma Tik Tak op de Belgische zender laat volgens hetzelfde principe ook poppetjes op schaakborden dansen. Ze worden verzet, opgenomen en weer verzet.

De opnames achter elkaar afspelen geeft de illusie dat het poppetje sprongsgewijs het bord over zwalkt. Spaans foto’s gaan ook over beweging, maar in plaats van dat de stilstaande elementen in beweging komen, maakt hij van de beweging een stilstaand element. Een foto toont rode cirkels die van hoofd tot voeten in wijdte toenemen, rond Spaans, die als zwarte schim midden op een windroos staat. De windroos is geschilderd op de vloer, terwijl achter Spaans in het duister vaag een stuk tekst te zien is in ouderwets lettertype. De ruimte waar de lichtactie is vastgelegd, is een loods waar het VOC schip De Delft is nagebouwd. De windroos in het midden van de ruimte diende als letterlijk standpunt voor de kunstenaar. Als een soort object trouvé tref je in de schaduwen op de foto’s elementen uit de omgeving aan. De lichtcirkels trekken de eerste aandacht, maar als je even de tijd neemt om het werk nauwkeurig te bestuderen, doemen schimmige gestaltes op in het donker waarin de cirkels oplichten. Op de achtergrond bevindt zich bijvoorbeeld een heuvel met enkele lichtjes aan die duiden op een stadje of dorpje. Het zijn details die in eerste instantie niet opvallen en soms zelfs maar toevallig aanwezig lijken te zijn. Hun aanwezigheid zorgt er wel voor dat de foto’s spanning krijgen. De lichtvormen trekken de aandacht, maar na enkele foto’s gezien te hebben is het principe al duidelijk, en lijken nieuwe foto’s een herhaling te zijn van eerder werk. Zonder de verborgen details zou het werk van Spaans eentonig en voorspelbaar worden. De bovenverdieping van de galerie huisvest foto’s van Paul Cox.

De manier waarop Cox met verschillende foto’s een beeld opbouwt, is die van de kunstenaar David Hockney, die vanaf één standpunt alle onderdelen van de Brooklyn Bridge in New York fotografeerde en alle foto’s zo schikte tot ze samen weer een brug vormde. Cox fotografeert een kustlijn, een werf, een zoutwinning op precies dezelfde manier. Ze zijn een opname van de omgeving, soms in 360 graden rondom, soms in 180 graden gefotografeerd en vervolgens zijn alle foto’s samengebracht tot één geheel. Bijna iedereen die niet beschikt over een panoramaview camera gaat zich wel eens te buiten aan het maken van een samengesteld uitzicht. Cox onderscheidt zich van de vakantiefotograaf door de minutieuze aanpak waarmee hij grote stukken uitzicht of kustlijn vastlegt. De fotowerken zijn onderdeel van het project I came by Boat, dat hij uitvoerde op Curaçao en op de Nederlandse Antillen. Cox bouwde in een container het reisbureau I came by Boat. De fotocollages fungeren als een kaart, een plaatsbepaling.

Volgens Cox, op zijn website icamebyboat.com, symboliseert de boot voor hem droom, verlangen, obsessie en reislust. Cox bouwt de hemel op uit verschillende kleuren blauw, omdat de foto’s elk afzonderlijk het hemelsblauw anders weergeven. Water is soms roze, soms bijna groen. En overal de boten: zeilboten, gestrande scheepswrakken of boten op de werf, ondersteund door olievaten van de Shell. De boten in verschillende omstandigheden duiden op verschillende levensstadia, het gestrande schip is misschien een droom die aan diggelen ligt. De symboliek moge duidelijk zijn. Omdat de foto’s in de Caraïben zijn gemaakt, krijg je al snel een vakantiegevoel: helder licht, warmte, palmbomen, een bootverhuurbedrijfje waar een groepje mannen lachend voor hun bootjes poseert, deze beelden zouden zo in een reisbrochure passen. Met een zonnig gevoel verlaat je de galerie, maar de metaforen van droom, obsessie en verlangen in het werk zijn te zwak aanwezig om dat vakantiegevoel van diepte en inzicht te voorzien.