Op de Documenta in Kassel, afgelopen augustus, kocht ik het boek Ways of Curating van Hans Ulrich Obrist. Het leek een uitstekend moment om eens een publicatie van deze ‘ster-curator’ aan te schaffen. Het boekje bleef maandenlang half gelezen op mijn nachtkastje slingeren tot ik vorige week het programmaboekje van het Amsterdam Art Weekend doornam en de naam Ulrich Obrist opnieuw tegenkwam. Voor ik goed en wel in mijn agenda had gekeken, zat er al een toegangskaartje voor zijn interview met Christian Boltanski in mijn winkelmandje.

De Oude Kerk had de curator gevraagd dit interview af te nemen ter gelegenheid van de nieuwe tentoonstelling van Boltanski: Na. De dialoog die ik van het interview verwachtte, was eerder een monoloog van Boltanksi die af en toe doorbroken werd door Ulrich Obrist. Boeiender vond ik de keuze van het interview als medium.

De avond voor het gesprek sloeg ik er zijn boek nog even voor open, en het werd me duidelijk dat Ulrich Obrist overtuigd is van de toegevoegde waarde van interviews. Niet alleen schrijft hij: ‘most of curatorial history is oral history’, maar hij refereert ook regelmatig aan de interviews die hij door de jaren heen met kunstenaars (waaronder Boltanski) heeft gehouden.

Hoe moest ik dit interpreteren? In de jaren zestig publiceerde theoreticus Roland Barthes het essay La mort de l’Auteur waarin hij verkondigde dat de betekenis van een tekst niet de betekenis is van de auteur, maar de betekenis die de lezer eruit haalt. Deze theorie werd later ook in de kunsten toegepast, het ging vaak niet meer om de bedoelingen van de kunstenaar maar om de ervaringen en ideeën van het publiek. Tegenwoordig worden de bedoelingen die kunstenaars in hun werk leggen weer vaker centraal gesteld. Net als Ulrich Obrist denk ik dat het van belang is om opnieuw met de makers van kunstwerken in gesprek te gaan, en deze gesprekken te gebruiken als informatiebron om te reflecteren op het werk.

Het interview dat directrice, Jacqueline Grandjean, Boltanski afnam voor het krantje bij de tentoonstelling wijkt maar weinig af van het live interview van Obrist. Voor mij blijft daarom de vraag: wat is de toegevoegde waarde van Hans Ulrich Obrist, als interviewer? Gaat het enkel om de publiekstrekker, net als vorig jaar toen Jean Hubert Martin een lezing in de Oude Kerk gaf?

Ik geloof zeker dat interviews een goede manier zijn om dichter bij de betekenissen en ideeën rondom kunst te komen, maar hebben we Ulrich Obrist daar voor nodig? Een ding is zeker hij zorgde ervoor dat het evenement was uitverkocht en dat mensen zonder kaartje ’s ochtends bij de kerkdeuren stonden, in de hoop toch naar binnen te mogen. En eerlijk is eerlijk, ook voor mij was zijn aanwezigheid de reden voor het bezoek aan de Oude Kerk.

Het interview tussen Christian Boltanski en Hans Ultrich Obrist werd georganiseerd in het kader van de huidige tentoonstelling NA – Christian Boltanski, te zien tot en met 29 april 2018 in de Oude Kerk.