Een reflecterend spel

Dorothé Orczyk
Annie Wu, THE SELF-AWARE ALPHABET (2011)

Om het einde van het jaar te vieren werd Annie Wu (1984) door Rongwrong uitgenodigd om in hun tentoonstellingsruimte werk te exposeren. Het kleine Amsterdamse initiatief voor kunst en theorie is gevestigd in het voormalige atelier van de overleden kunstenaar Raoul Dohmen, nabij de Nieuwmarkt.
Omdat de ruimte tijdens de kerstvakantie zou sluiten, koos Wu voor een kleine interventie die ook buiten openingstijden zichtbaar zou zijn. Ze plaatste haar werk op de ramen van het pand, waardoor niet alleen bezoekers, maar ook toevallige passanten het kunnen bekijken.

Voor The Self-Aware Alphabet, het werk dat ze voor deze gelegenheid maakte, gebruikte Wu het thema van viering, dat zij associeert met spelletjes. Ze plaatste twee transparante woordzoekers van ongeveer 150×100 cm op de ramen van de tentoonstellingsruimte. Met de deur in het midden en de ramen aan weerszijden van de ingang lijkt het geheel enigszins op een opengeslagen puzzelboek. De metafoor van een puzzelboek is bewust gekozen. Doordat Wu’s interventie bestaat uit twee woordzoekers komt de nadruk te liggen op het spel en wordt het decoratieve element van het werk ondergeschikt gemaakt.

Met de titel, The Self-Aware Alphabet, verwijst de kunstenaar naar de functie van spiegels en reflecties en het tonen van het eigen spiegelbeeld. Dit komt voort uit de vraag wat het resultaat zou zijn wanneer een letter gespiegeld wordt. Op basis van dit gegeven zijn voor beide puzzels alleen maar symmetrische letters gebruikt. Door de symmetrie van de letters op de ramen kan het werk vanuit verschillende perspectieven bekeken en gelezen worden. De interventie heeft dus geen voor- en/of achterkant.

Waar het bij reguliere woordzoekers draait om het vinden van de juiste woorden, is dat voor The Self-Aware Alphabet niet relevant. De letters zijn willekeurig geplaatst en de gevonden woorden hebben geen betekenis. Zoals Wu het zelf verwoordt: ‘the text is performing itself’. Wu’s interesse in spellen is momenteel specifiek gericht op woord- en cijferspelletjes. Aanvullend op de woordzoekers had ze bij Rongwrong initieel ook een zelfontworpen dobbelspel willen tonen. Dit plan ging niet door omdat het onderdeel uitmaakte van een te creëren spellentheater. Wegens gebrek aan tijd en het ontbreken van subsidie werd het afgeblazen.

Het dobbelspel, getiteld Chance/Chance (Chance divided by Chance), bestaat uit een plastic kubus gevuld met zes rode dobbelstenen. Op elke zijde van deze dobbelstenen staat een letter. De letters zijn gekozen uit de woorden one, two, three, four, five, six. Om een cijfer te kunnen gooien moet de worp alle letters van dit cijfer bevatten, bijvoorbeeld O N E voor 1.

Teksten, maar ook tekstuele performativiteit spelen een belangrijke rol in Wu’s werk en komen samen in haar kunst en grafische ontwerpen. Opvallend is dat al haar werk vasthoudt aan een bepaalde esthetiek, vaak in de vorm van schema’s en diagrammen. Een voorbeeld van een werk met beide eigenschappen is Abstract Algorithm – Mediations on how to generate a Probable Result within a Problematic Obstacle by throwing 2 Dice. Hiervoor stelde Wu zes regels op voor het dobbelen met dobbelstenen. Een van de regels is ‘A throw of the dice will never abolish chance’. In een raster van zes bij zes vakken heeft ze de uitkomsten in cijfers gestempeld. Het resultaat van dit proces werd door Wu vastgelegd in een schematisch overzicht.

Haar interesse in het spelelement komt voort uit haar zoektocht naar de verschillende aspecten van logica, systemen en functionaliteit. Wu ziet graag dat haar werk een doel dient. Voor haar is het belangrijk dat haar werk een secundaire functie heeft naast het puur esthetische element. Kunst als decoratie staat haar niet aan, met als gevolg dat voor haar de gebruikswaarde steeds een rol speelt. In dit opzicht zijn spelletjes een perfect onderzoeksgebied, aangezien ze elementen van interactie, strategie en oplossingen bevatten.

In The Self-Aware Alphabet komen al deze factoren samen. Hoewel het werk strak is vormgegeven, heeft het geen puur decoratief karakter door zijn gebruikswaarde in de vorm van een spel. In die zin blijft Wu trouw aan haar eigen spelregels, maar een Kans-kaart zou een leuke verrassing zijn.