Blauwdruk van een herinnering

Machteld Leij

Op een groot meer ligt een witte boot voor anker. Een klein bootje ligt gemeerd aan de oever. Het lijkt alsof de opvarende de speedboot heeft verlaten met het roeibootje. Zoeken naar deze varensgast is niet nodig, want helemaal vooraan op het werk staat een meisje, getooid met zonnebril waarmee ze recht de camera in kijkt. Haar hele reis van de geankerde boot via het kleine bootje naar de positie in het beeld is gemakkelijk te reconstrueren.

Úna Henry (1971) exposeert deze tekening, die een onderdeel is van haar werk waarin de herinnering aan een voorbijgaande gebeurtenis centraal staat. Henry is Noord-Ierse, en woont en werkt al enkele jaren afwisselend in Nederland en Noord-Ierland. De uitnodiging voor de expositie bij Galerie Cokkie Snoei is getooid met een takje lavendel, op zijn plaats gehouden door een vergeeld stukje plakband met daarnaast de tekst: ‘The smell of this makes you calm'. Levensecht ziet het eruit en de behoefte om eraan te ruiken is sterk. Bij nadere controle echter blijkt het takje een foto te zijn en geheel geurloos.

De expositie bestaat uit digitale tekeningen en foto's. Aan de ene kant hangen de digitale tekeningen: de zwarte lijnen zijn getekend, gescand en vervolgens ingekleurd op de computer. Door de overheersende zwarte lijn en de heldere kleuren lijken de werken op striptekeningen. Alleen ontbreekt overal de tekstwolk. Het beeld spreekt voor zichzelf.

De tekeningen uit de reeks ‘All the things he gave her' doen denken aan foto's uit een reismagazine of een modereportage. Een meisje staat aan een waterlijn in een geposeerde contra post houding, een schouder hoog opgetrokken en een arrogante blik in de ogen als van een fotomodel. Op verschillende tekeningen staan dezelfde jongen en hetzelfde meisje afgebeeld. Het thema van boten en water keert ook meermalen terug. Het meisje van de waterlijn staat met zonnebril en zeilboot in de hand voor een huis, of is vanaf de rug gezien aan het wandelen in een luxe villawijk. De jongen met felblonde haren peddelt rond in een rode boot, met zijn brede blanke rug tastbaar dichtbij. Henry trekt de toeschouwer het beeld in, geeft hem de plaats achter de peddelaar en draagt zo de ervaring van het kanotochtje over. Een andere tekening laat de beide zonnebrildragende hoofdpersonen zien, staand op een verlaten bergweg, de scooter die ze daar bracht prominent in beeld.

De dingen uit de titel van de expositie, ‘All the Things he gave her', zijn terug te vinden op de foto's en bestaan onder andere uit een Italiaans treinkaartje, een klavertje vier, een bebloede tissue. Onder een klavertje vier, met plakband op zijn plaats gehouden staat in blauwe viltstift geschreven: ‘never never fuck flower'. Een uitgedroogde bloem heet in hetzelfde handschrift: ‘Passionflower'. De teksten geven een intimiteit aan de objecten mee.

Fotoprints en digitale tekeningen vormen beide een onderdeel van het relaas van Henry. Een leeg bed, maar ook een uitgebloeide passiebloem. Een kanotocht, een strandhuisje met een stoel die wacht op de persoon die er een ogenblik geleden nog in zat. Het meisje, op de rand van het bed met het hoofd in de handen. Al deze onderdelen vormen samen een verhaal van passie op vakantie, een avontuur dat uiteindelijk eindigt.

Úna Henry neemt haar persoonlijke belevenis als onderwerp. Hierin wijkt zij niet af van het werk van bijvoorbeeld de Engelse kunstenaar Tracy Emin, die met haar beslapen bed en een tent, geborduurd met de namen van al haar bedpartners, ook haar eigen leven centraal stelt. Henry's werk is minder uitgesproken biografisch. Zij laat ruimte voor interpretatie en invulling met de elementen die zij aanreikt in haar foto's en tekeningen. Niet specifiek háár leven staat centraal, maar een avontuur van een verliefd stel. De werkwijze geeft Henry's tekening iets glads mee. Deze gladheid zorgt ook voor een meer universele lading, dan bijvoorbeeld het beslapen bed van Emin heeft. Het bekijken van Emins bed, geeft je het gevoel een voyeur te zijn van het persoonlijke leven van Tracy Emin, de kunstenaar. Henry laat een beeldverhaal zien zonder tekst, zonder haken en ogen die van het verhaal een persoonlijk relaas maken. Dit wordt echter deels goedgemaakt door de fotoprints van droogbloemen, tissues en klavertjes vier. Deze fotoprints gaan vergezeld van korte, met de hand geschreven regeltjes, die de intimiteit van dagboeknotities hebben.

De ervaringen en emoties die ze deelt zijn noch direct, rauw, noch ongepolijst. De media die Henry hanteert, gaan uit van foto' s en objecten. Maar de foto's en objecten krijgt niemand te zien. Door te tekenen wat foto is en te fotograferen wat object is, past Henry een filter toe. De droogbloemen en treinkaartjes, de foto's van de vakantie, ze worden niet daadwerkelijk tentoongesteld, maar na bewerking met computer en camera vormen ze blauwdrukken van een herinnering.

ÚNA HENRY, t/m 4 feb

Cokkie Snoei, Mauritsweg 58, Rotterdam