Compositie en kleur

Judith Spijksma
Lauren Hillebrandt, JUST FRUIT 2 (2012)

Compose is een duopresentatie van Rob Strick en Lauren Hillebrandt, twee jonge kunstenaars die er weliswaar een geheel andere werkwijze op nahouden, maar voor wie kleur en compositie op het eerste gezicht belangrijke uitgangspunten vormen.

Hillebrandt studeerde in 2010 af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, waarna ze zich ging toeleggen op stilleven fotografie. In Compose toont Hillebrandt de stillevens die ze fotografeerde voor verschillende tijdschriften en kranten zoals HP/De Tijd. Een groente- en fruitstilleven in combinatie met wat wit, vloeibaar glazuur of verdunde yoghurt is bijvoorbeeld gemaakt bij een artikel over vrouwvriendelijke pornografie. In de context van zulke opdrachten is haar werk illustratief en humoristisch.

Naast werk in opdracht is er vrij werk van haar te zien, waarin duidelijk wordt waar het de fotografe eigenlijk om te doen is. Het idee dat een foto een waarheidsgetrouw beeld geeft van de werkelijkheid is al lang losgelaten. Hillebrandt is niet een fotograaf die foto’s maakt als afdruk van de werkelijkheid. Van voorstelling tot uiteindelijke foto, alles is in scene gezet en vastgelegd. Hiermee sluit ze naadloos aan bij hedendaagse Nederlandse fotografen als Krista van der Niet en Fleur van Dodewaard, wiens werk eveneens is geïnspireerd door het stilleven en wordt gekenmerkt door een heldere, minimalistische beeldtaal. Een belangrijk aspect van het werk van deze fotografen is dat zij geen foto’s maken van een bestaande werkelijkheid, maar hun onderwerp volledig ensceneren en vervolgens vastleggen.

De foto’s van Hillebrandt doen grafisch aan en lijken digitaal geconstrueerde composities. Het in dit kader toepasselijk getitelde Composition laat dat goed zien. Tegen een strakblauwe achtergrond is een roze vlak te zien. Een oranje diagonale lijn doorbreekt het blauwe vlak tot ver halverwege het beeld. De details maken duidelijk dat het om een eenvoudige combinatie van gekleurd papier gaat, opgehangen met een stukje schilderstape aan visdraad tegen een blauwe achtergrond. De voorstelling is sterk belicht en daardoor krijgt deze grafische kwaliteiten. Hillebrandt onderzoekt haar potentieel aan hand van techniek en enscenering van de voorstelling, waarbij ze steeds meer afstand doet van de werkelijkheid zonder deze werkelijk los te laten.

Anders dan bij Hillebrandt komt het werk van Rob Strick juist voort uit verhalen en gebeurtenissen uit kranten, boeken of zijn eigen leven. Hij combineert vrijwel abstracte vormen met realistische beeldfragmenten. Zijn tekeningen en schilderijen lijken rechtsreeks uit een graphic novel te komen, maar dan een waarin het verhaal zich maar niet prijs wil geven. Tijdens zijn studie aan de AKI te Enschede werkte hij dikwijls naar aanleiding van artikelen in de krant. Die verhalen werden door Strick in fragmenten samengevoegd tot één beeld waarin de oorsprong van sommige fragmenten nog valt te herleiden. In het recente werk is die oorspronkelijke aanleiding minder goed te achterhalen.

In het meest recente werk zijn echte objecten toegevoegd zoals een kleine plastic goudvis die als een objet trouvé is gecombineerd met een vage zwart-witfoto tegen geschilderde kleurvlakken. De combinatie van foto en ruimtelijk object roept allerlei associaties op en de wens de voorstelling van een logisch en coherente betekenis te voorzien. Daarnaast maakt Strick gebruik van tekst, halve zinnen als: ‘Het lot is eigendom van …’. Het laatste deel van de zin is weg geschilderd. Het is een cryptische toevoeging zonder dat het iets uitdrukt of constateert. Taal is in zijn werk gelijkwaardig aan beeld en wordt op dezelfde fragmentarische wijze ingezet.

Het recente werk heeft over het algemeen geen titel, maar enkel een datum – de dag waarop het werk is afgerond. Die datum verbindt het werk aan een moment zonder van betekenis te zijn, net als de andere fragmenten in het werk. Strick lijkt dan ook geïnteresseerd te zijn in de manier waarop we fragmenten aan elkaar verbinden, hoe we van het ene stukje informatie naar het andere springen en op basis daarvan concepten vormen.

With Tsjalling legt de focus van het galerieprogramma op tekenkunst. In dat opzicht is deze presentatie met de toevoeging van Hillebrandts werk een uitstapje. Daarnaast richt de galerie zich op het narratieve aspect van kunst, iets waar Hillebrandt zich – zeker in haar vrije werk – eveneens weinig mee bezighoudt. Toch dient deze duotentoonstelling als een aanvulling voor het werk van beide kunstenaars. Compose zet ze niet alleen in een nieuw daglicht, met dit soort presentaties tast With Tsjalling de grenzen van het galerieprogramma af. Al blijft het in deze presentatie nog wel beperkt tot de formele aspecten van het werk van beide kunstenaars.

Rob Strick, UNTITLED 1-9-2014 (2014)
Rob Strick, UNTITLED 30-4-2014 (2014)